سهم معدن کاری در تمدن بشری:
معدن کاری دومین فعالیتی است که انسان های اولیه پس از کشاورزی بدان دست یافته اند . این دو فعالیت را بی شک باید در زمره ی صنایع اولیه یا مادر در تمدن بشری قلمداد کرد.
در بیان اهمیت بنیادین معدن کاری در فرهنگ قدیم و جدید ،
ذکر این نکته کافی است که طبیعت فقط منابع محدودی برای تولید ثروت در اختیار بشر قرار داده است . معدن کاری و کشاورزی ( که زراعت ، شکار ، ماهیگیری ، دامداری و ... را شامل میشود ) راههای دسترسی به این منابع هستند.
از دورانهای ما قبل تاریخ ، معدن کاری جزء لا ینفک زندگی بشری بوده است . واژه معدن کاری در اینجا در گسترده ترین مفهوم خود و به معنی استخراج کلیه ی مواد معدنی طبیعی (جامد ، مایع ، و گاز) از زمین با هدف بهره برداری و رفع نیاز های بشری ، به کار گرفته است. منظور از بهره مندی و رفع نیاز ها ، آن بخش از خواسته های ضروری بشر است که در خلال سالیان متمادی ، منحصرا از طریق بیرون کشیدن مواد معدنی از دل زمین به دست آمده است.
موارد استفاده انسان از مواد معدنی
نیاز یا مورد استفاده | هدف | زمان |
ابزار و ظروف | غذا و سر پناه | ما قبل تاریخ |
سلاح | شکار ، دفاع ، جنگ | ما قبل تاریخ |
زینت الات و تزئینات | جواهرات،وسایل آرایش ؛ رنگ آمیزی | عهد قدیم |
پول و سکه | تبادل کالا و پول | عهد عتیق |
ساختمان و وسایل | سر پناه و حمل و نقل | عهد عتیق |
انرژی | گرما و برق | قرون وسطی |
ماشین الات | صنعت | قرون جدید |
جوش هسته ای | جنگ و برق | قرون جدید |
در حقیقت بیشتر اعصار فرهنگی بشر با مواد معدنی و مشتقات آنها شناخته شده و پیوند خورده است. از جمله این اعصار عصر حجر( تا 4000 سال ق.م) ، عصر برنز( 4000 تا 1500 سال ق.م)، عصر آهن ( 1500 سال ق.م تا 1780 میلاد) ، عصر فولاد ( 1780 تا 1945 میلادی) و عصر اتم (از 1945) را نام برد . نه تنها اعصار با مواد معدنی شناخته و معروف شده اند ، بلکه در بسیاری از مراحل بارزدر تاریخ بشری (سفرمارکوپلو به چین ، سفر دریایی واسکودوگاما به آفریقا و هند، کشف دنیای جدید توسط کلمب و هجوم جویندگان طلا به سر زمین های کالیفرنیا، افریقای جنوبی ، استرالیا و الاسکای کانادا) نیز مواد معدنی به عنوان هدف و انگیزه اولیه مطرح بوده اند.
این نکته نیز قابل اثبات است که مواد معدنی و معدن کاری با تفوق و برتری تمدن های بزرگ تاریخ پیوند خورده است . در حقیقت تمایل و حرص دستیابی به ذخایر و ثروتهای معدنی را انگلستان و اسپانیا ، سلطه اسپانیا و انگلیس و فرانسه بر آمریکای شمالی و جنوبی و استعمار آفریقا و بخش هایی از آسیا توسط نیروهای مختلف اروپایی دانست. نوع متفاوتی از امپراطوری مدرن نیز در جهان مغاصر در قالب یک اتحادیه اقتصادی (سازمان کشورهای تولید و صادر کننده نفت OPEC ) برای کنترل تولید و قیمت های نفت خام به عنوان نشانه ای از قدرت و عظمت مواد معدنی سر برآورده است.
منبع:کتاب اصول مهندسی معدن ، هاوارد ال.هارتمن ت. مهدی یاوری